مطالب کمک آموزشی برای تدریس پودمان۱۱
کتاب کاروفناوری هفتمقسمت خوراک
آشنايی با گروه های غذایی
برای تأمين کليۀ مواد مغذی مورد نياز بدن، استفاده از همۀ گروه های غذايی ضروری است. دانشمندانِ علم تغذيه مواد غذايی را برحسب محتويات آن ها، به چند گروه غذايی تقسيم کرده اند.
پنج گروِه اصلی غذايی عبارت اند از:
۱ -گروه نان و غلات
۲ -گروه سبزی ها
۳ -گروه ميوه ها
۴ -گروه گوشت، حبوبات و مغزها
۵ -گروه شير و فراورده های آن
گروه نان و غلات:
اين گروه شاملِ موادی مانند انواع نان (سنگک، بربری،تافتون، لواش و نيز انواعِ نان های فانتزی)، برنج، ماکارونی، گندم، ذرت، و جو و آرد حاصل از اين مواد است.
مواد غذايی اين گروه حاوی انرژی، بعضی از انواع ويتامين های گروه B، آهن و مقداری پروتئين اند که برای تأمين انرژی، رشد و سلامت سيستم عصبی لازم است.
گروه سبزی ها:
اين گروه عبارت است از:
سبزی های سرشار از ويتامين C مانند سبزی های برگدار و ساير سبزی ها مثل گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای و..
سبزی های سرشار از ويتامين A و سبزی های به رنگ زرد، سبز تيره و نارنجی مانند سبزی های برگی، اسفناج، هويج،کدو حلوايی، گوجه فرنگی و…
ساير سبزی ها مثل کرفس، بادنجان، کدو سبز، قارچ، پياز، سيب زمينی، کاهو، تره فرنگی و…
ضمناً سبزی ها نيز مانند ميوه ها، مقاديری ويتامين های گروه B آهن و فيبر دارند. اين گروه برای حفظ مقاومت بدن در برابر عفونت ها، ترميم زخم ها، ديد در تاريکی و سلامت پوست ضروری است.
گروه ميوه ها:
اين گروه شامل:
ميوه های غنی از ويتامين C مثل انواع مرکبات، کيوی و…
ميوه های غنی از ويتامين A مثل طالبی، زردآلو، شليل، انبه و…
ساير ميوه ها مثل سيب، موز، هلو، گلابی، انواع توت ها، گيلاس، انگور، هندوانه و…
ضمناً ميوه ها دارای مقداری ويتامين های گروه B آهن و مقدار زيادی فيبرند. مصرف ميوه ها برای حفظ مقاومت بدن در برابر عفونت ها، ترميمِ زخم ها، ديد در تاريکی و سلامت پوست ضروری است. هم چنين فيبر آن ها به پيشگيری از يبوست کمک می کند.
گروهِ گوشت، حبوبات و مغزها:
اين گروه شامل موادی مانند
گوشت های قرمز (گوسفند و گوساله)، گوشت های سفيد (مرغ، ماهی و پرندگان)، امعا و احشا (جگر، دل، قلوه، زبان و مغز)، تخم مرغ و حبوبات (نخود،لوبيا، عدس، باقلا، ماش، لپه) و مغزها (گردو، بادام، فندق، پسته و تخمه ها) است.
مواد مغذیِ مهم اين گروه عبارت اند از پروتئين، آهن، روی و بعضی از انواع ويتامين های گروه B مواد غذايیِ اين گروه برای رشد، خونسازی و سلامت سيستم عصبی لازم است.
گروه شير و فراورده های آن:
اين گروه شامل موادی مانند
شير، ماست، پنير، کشک و بستنی است. مواد مغذیِ مهم اين گروه عبارت اند از پروتئين، کلسيم، فسفر، بعضی از انواع ويتامين های گروه B و ویتامین A که برای استحکام استخوان ها و دندان ها و رشد و سلامت پوست لازم است.
گروه متفرقه:
در رأس هرم غذايی تصويری از مواد غذايی است که با ناِم گروه متفرقهشناخته می شود که جزء گروه های اصلی غذايی نيست اما در الگوی غذايیِ روزانۀ ما کم و بيش وجود دارند.
مواد غذايی اين گروه عبارت اند از:
چربی ها مثل روغن های جامد و مايع، پيه، دنبه، کره، خامه، سرشير، سُس های چرب (مايونز).
شيرينی ها و مواد قندی مثل انواع مربا، قند و شکر، انواع شيرينی های خشک و تر، انواع پيراشکی های شيرين، آب نبات و شکلات.
ترشی ها، شورها و چاشنی ها مانند انواع ترشی، شور، فلفل، نمک و زردچوبه، دارچين و…
نوشابه های گازدار، آب ميوه های صنعتی و نوشابه های انرژی زا و… .
