مطالب کمک درسی پودمان ۹ پرورش و نگه داری گیاهان
اصول تشخيص خاك مناسب براي رشد گل و گياه در منزل
پس از آبمهم ترين عامل موفقيت در كاشت گل ها، خاك است. زيراگل كاري با خاك انجام مي گيرد و بايد از لحاظ مواد غذايي و مواد سازنده با نيازهاي گياهان كاشته شده مطابقت داشته باشد. وگرنه پرورش دهنده ي گل زحمات بيهوده اي متحمل خواهد شد.
به طور كلي خاكهم داراي خواص فيزيكي و هم شيميايي است
خاصيت طبيعي (فيزيكي) آن نفوذپذيري هوا و قابليت جذب آب است. خاصيت شيميايي خاك مربوط به موادي است كه خاك از آن ها ساخته شده و گياهان كاشته شده از آن تغذيه مي كنند. اهميت خواص طبيعي (فيزيكى) بيش تر از خواص شيميايي است. بايد دقت كنيد خاكي كه براي گل كاري تهيه مي كنيد با ريشه گياهان و ساختمان آن ها مطابقت داشته باشد.در اين صورت ريشه ها به خوبي در محيط خود رشد مى كنند و توسعه مى يابند و به آساني به فعاليت مى پردازند و موادغذايي راجذب مى كنند.
اگر وضعيت طبيعي خاكمتناسب با ساختمان گياه نباشد يعني سفت باشد و ريشه ها نتوانند به راحتي در آن نفوذ و رشد كنند حتى وجود موادغذايى مناسب نيز در رشد گياه تأثيري نخواهد داشت. بنابراين، پس از آن كه مطمئن شديد خاصيت طبيعي و فيزيكى خاك با طبيعت گل و گياهي كه مي خواهيد در آن بكاريد، مطابق است به وضعيت شيميايي آن خاك و مواد موجود در آن بپردازيد، يعني وضعيت مواد غذايي خاك را در نظر بگيريد و در صورت نياز، براي تقويت آن از كود شيميايي استفاده كنيد.
معمولاً خاك گلدانداراي باكتري ها و قارچ هاي مختلفي است كه بعضي از آن ها براي گياهان زيان آورند و موجب بيماري و مرگ گياه مي شوند در اين صورت ضرورت دارد كه خاك گلدان را ضد عفوني كنيد.
ساده ترين روش ضدعفونيكردن خاك در منزل آن است كه مخلوط خاك را در ظرفي بريزيدسپس، درپوش آن را بگذاريد و حرارت دهيد تا درجه ى حرارت خاك به 75 تا 80 درجه ى سانتي گراد برسد. حرارت دادن را تا سى دقيقه ادامه دهيد و پس از سرد شدن، استفاده كنيد. ولي در خاك هاي باغچه كه گياهان باغچه اي در آن كاشته مي شود، عمل ضدعفوني كردن امكان پذير نيست.
تركيب خاك هاي مناسب براي پرورش گياهان آپارتماني
خاكگلدان بايد سبك، متخلخل و قابل نفوذ باشد تا بر اثر نفوذ هوا در آن، اكسيژن كافي در دسترس ريشه قرار گيرد و از راهِ سوراخ هاي گلدان (زهكش) خارج شود. بنابراين، براي تهيه ي خاك گلدان بايد مخلوطي از خاك باغچه، خاك برگ، ماسه و تورب (پيت) با قابليت نفوذ خوب و با نسبت هاي مناسب به كار ببريد.
مشخصات مخلوط خاك گلدان:
براي تهيه ي مخلوط خاك گلدان،تركيب هاي زير را مي توانيد به كار بريد:
۱- خاك باغچه:
خاكياست كه به اندازه ي كافي قوي است، مدت ها به آن كود داده اند، در آن كشت و كار انجام گرفته و براي رشد گياهان آپارتماني از مواد غذائى برخوردار است.
۲- خاك برگ
خاكياست كه از تجزيه ي برگ هاي گياهان مختلف به دست مي آيد. براي تهيه ي آن در فصل پاييز برگ هاي ريخته شده راجمع آوري كنيد و درگودالي به عمق 50 سانتي متر بريزيد و با آب پاش روي برگ ها را آب بپاشيد و روي آن را با نايلون بپوشانيد تا عمل پوسيدن انجام گيرد.بعدازيك سال پوشش رابرداريد و مخلوط برگ هاي پوسيده را الك كنيد تا شاخه ها و برگ هاي پوسيده جدا شوند. در اين صورت خاك نرم و قهوه اي رنگي به نام خاك برگ خواهيد داشت.
۳- ماسه (شن):
ماسه،سنگ ريزه هايي است كه عوامل طبيعي مثل بارندگي، سرما و گرما آن ها را خرد كرده است. ماسه در آب حل نمي شود و به تنهايي محيط سالمي است كه مانع از ايجاد قارچ يا علف هاي هرز مى گردد. در تهيه ي خاك گلدان، ماسه وظيفه ي مهمي دارد و با اختلاط آن با خاك باغچه اى كه تقريباً سنگين است، مى توان مخلوط خاكي مناسب با قابليت نفوذ پذيري بهتر به دست آورد.
۴- تورب (پيت)
تورببقاياي گياهان آبزي باتلاق ها و مرداب ها است كه به حالت نيمه پوسيده و نيمه تجزيه شده در آمده و به مرور زمان لايه لايه بر روي هم قرار گرفته است تورب، ضمن جذب آب، متورم مي شود و افزايش پيدا مي كند. از تورب براي بهتر كردن وضع ساختمان طبيعي و نفوذپذيري آب و هوا و هم چنين حفظ رطوبت در مخلوط خاك گلدان استفاده مي كنند.