تحقیق کاروفناوری پودمان کار با برق کاروفناوری نهم
آشنایی با مدارات برق ساختمان
از این مدار برای قطع و وصل وسایل الکتریکی و روشن و خاموش کردن لامپها در اتاق های کوچک ، انباری ، حمام ، آشپزخانه و توالت استفاده می شود.
طریقه اتصال کلید یک پل: در این مدار ابتدا سیم فاز به کنتاکت تخت فیوز وصل و سپس از کنتاکت سر فیوز به جعبه تقسیم می رود. سیم فاز از جعبه تقسیم به یکی از ترمینال های کلید یک پل وصل می شود. از ترمینال دوسیم کلید یک پل ، سیم برگشت به یکی از ترمینالهای سرپیچ وصل و سیم نول به ترمینال بدنه ی سرپیچ متصل می شود.
چنانچه تعداد لامپها بیشتر از دوتا باشد. سرپیچها به دو دسته تقسیم می شوند که هر دسته دویا چند سرپیچ باهم موازی شده اند. در این صورت سیم برگشت و هم چنین سیم نول به نقطه ی اتصال مشترک سرپیچها وصل می شوند.
کاربرد کلید تبدیل: از کلید تبدیل برای روشن و خاموش کردن یک لامپ یا یک گروه لامپ از دو نقطه مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا برای راهروها ، راه پله ها و سالن های بزرگ که خروجی های مختلف دارند و نیز واحدهای مسکونی استفاده می شود.
طریقه اتصال کلید تبدیل: سیم فاز بعد از عبور از فیوز به پیچ مشترک یکی از کلیدها وصل می شود. از دو پیچ غیر مشترک کلید تبدیل دو سیم برگشت به دو پیچ غیر مشترک کلید تبدیل دو سیم می رود. از پیچ مشترک کلید دوم یک سیم به طرف ته سر پیچ برده می شود و سیم نول به طور مستقیم به طرف دوم سرپیچ لامپ متصل می شد.
این مدار برای خاموش و روشن کردن لامپ راه پله ها از چندین نقطه مورد استفاده قرار می گیرد.
طریقه اتصال رله راه پله: چون رله راه پله دارای یک کلید سه وضعیتی و یک رله (سیم پیچ) و کنتاکت (کلید) وصل است، باید به صورت زیر عمل کرد: سیم فاز به مشترک کلید سه وضعیتی وصل می شود و از پیچ شماره یک سیمی به شستی ها برده می شود. برگشتی شستی ها را به رله (سیم پیچ) متصل می کنیم و از طرف دیگر سیم پیچها را به سیم نول وصل می کنیم. از همان نقطه شماره یک به کلید اتصال دهنده رله برده (این عمل معمولا در داخل رله انجام شده) و بازگشت فاز را به ته سرپیچهای لامپ متصل می کنیم.
هرگاه کلید در حالت یک باشد با فشار دادن شستی ها ، لامپها برای زمان تنظیمی روشن مانده و بعد از گذشت آن زمان مدار قطع می شود. برای اینکه بتوانیم به طور دایم لامپها را روشن نگه داریم سیمی از پیچ شماره دو گرفته و به ته سرپیچها می بریم. باید توجه داشت که کارخانه سازنده رله راه پله ، طریقه اتصال آن رله را رسم کرده ، روی بدنه آن نصب می کند که باید در موقع استفاده از آن به نقشه آن توجه کرد.
کلید صلیبی و کاربرد آن: از این کلید در جاهایی استفاده می شود که بخواهند یک یا چند لامپ از چند نقطه (بیش از دو نقطه) روشن و خاموش کنند. برای این کار ، باید در ابتدا و انتهای مدار یک کلید تبدیل و بین آنها یک یا چند کلید صلیبی قرار داد.
طریقه اتصال کلید صلیبی: از دو پیچ کلید صلیبی به دو سر یک کلید تبدیل و از دو پیچ دیگر به کلید تبدیل بعدی وصل می کنیم. معمولا دو پیچ کلید صلیبی را برای ورودی و دو پیچ دیگر را برای خروجی در نظر می گیرند که در هیچ شرایطی این پیچها به هم ارتباط نداشته باشند. این دو پیچ را می توان بوسیله یک اهم متر تشخیص داد. سپس یک مشترک کلید تبدیل را به فاز و از مشترک کلید تبدیل بعدی به لامپ وصل می کنیم.
دو نوع کلید صلیبی موازی و کلید صلیبی متقاطع وجود دارد که عملکرد آنها یکی است. ولی از نظر ساختمان و سیم کشی با یکدیگر تفاوت دارند. در نوع متقاطع دو سیم ورودی به دو پیچ کلید که در یک امتداد هستند وارد می گردد و از دو پیچ دیگر که آنها نیز در یک امتداد هستند، دو سیم خروجی گرفته می شود.
برای روشن و خاموش کردن اتوماتیک لامپهای خیابانها و محوطه های عمومی از این مدار استفاده می شود. در این مدار فتوسل از طریق تقویت کننده به رله ای فرمان قطع یا وصل را می دهد. یک کلید یک پل دوراهه می تواند کل مدار را قطع کند. در صورتی که کلید وصل باشد اگر با فرمان فتوسل رله نیز وصل شود، کنتاکت باز رله سیته شده و چراغ ها روشن می شوند. در این مدار تقویت کننده نیز باید از طریق شبکه تغذیه شوند.
دیمر و کاربرد آن: دیمر وسیله ای است که توسط آن می توان شدت نور لامپ را کم یا زیاد کرد. دیمر معمولا در سالن های نمایش مورد استفاده قرار می گیرد.
طریقه اتصال دیمر: ابتدا سیم فاز به ترمینالی که فیوز داخل دیمر پشت آن قرار دارد، وصل می شود. سپس از ترمینال دیگر دیمر سیم برگشت فاز به سرپیچ لامپ می رود. سیم نول نیز مستقیما به سرپیچ وصل می شود.
کلید کولر و کاربرد آن:
از این کلید برای روشن و خاموش کردن کولر و تغییر دور موتور آن و خاموش و روشن کردن پمپ کولر استفاده می شود.
طریقه اتصال کلید کولر:فاز را به پیچ کلید یک پل روشن و خاموش برده و همان محل به کلید یک پل پمپ اتصال می دهیم. از پیچ دیگر کلید پمپ سیمی به پمپ کولر برده و طرف دیگر پمپ کولر را به سیم نول وصل می نماییم. برگشت فاز از کلید روشن و خاموش به مشترک کلید تبدیل (جهت تند و کند کردن دور کولر) برده می شود (این عمل معمولا در خود کلید انجام گرفته است). از دو پیچ غیر مشترک کلید تبدیل به موتور کولر سیم کشی می نماییم و یکی را به Hi (تند) و دیگری را به Lo (کند) وصل می کنیم و Com (مشترک) موتور کولر را به سیم نول اتصال می دهیم.
رله ضربه ای و کاربرد آن:
برای راه پله ها و محل هایی که مصرف کننده باید از چندین محل خاموش و روشن شود مورد استفاده قرار می گیرد. بدون اینکه زمان مطرح باشد یعنی به طور اتوماتیک مدار قطع نشود.
طریقه اتصال رله ضربه ای: بعد از اتصال فاز به شستی ها سیم بازگشتی از همه آنها به بوبین رله وصل می شود و طرف دوم سیم پیچ رله مستقیما به نول اتصال پیدا می کند. در ضمن سیمی را از فاز به یکی از پیچ های کلید رله اتصال داده و بازگشت آن را به ته لامپ می بریم. ترمینال دیگر سرپیچ توسط سیمی به طور مستقیم به نول متصل می شود.