مدرسه هوشمندمدرسه فيزيكي است كه كنترل و مديريت آن مبتني بر فناوري شبكه و رايانه مي باشد و محتواي اكثر دروس آن الكترونيكي است و سيستم ارزشيابي و نظارت آن هوشمند است.
در مدرسه هوشمند، برنامه درسي، نظام ارزشيابي و محتواي درسي با ساير مدارس تفاوتي ندارد. تنها از قابليت هاي فناوري اطلاعات براي تعميق يادگيري و انتقال بهتر محتواي درسي استفاده مي شود.
مدرسه هوشمنديك مدرسه مجازي نيست كه ارتباط فيزيكي بين معلمان و دانش آموزان در آن حذف شده باشد. مدرسه هوشمند در فضاي فيزيكي مدارس سنتي شكل مي گيرد.
استفاده از محتواي چندرسانه اي و الكترونيكي در فرآيند ياددهي- يادگيري، ركن اصلي هوشمندسازي مدارس است. با استفاده از محتواي چندرسانه ايطيف وسيع تري از حواس دانش آموزان در فرآيند ياددهي- يادگيري درگير شده و اين فرآيند تعميق مي شود.
در مدارس هوشمند، محتواي الكترونيكي مبتني بر برنامه درسي در فرآيند ياددهي- يادگيري توسط معلمان مورد استفاده قرارمي گيرد. در اين مدارس همچنين دانش آموزان نيز در يادگيري از محتواي چندرسانه اي به صورت خودآموز استفاده مي كنند.
وجود سخت افزار، نرم افزار، ارتباطات و تجهيزات كمك آموزشي از جمله الزامات اصلي مدارس هوشمند است. زيرساخت مدرسه هوشمندبايد منطبق بر نيازمندي ها و احتياجات فرآيند ياددهي يادگيري توسعه يابد. در مدارس هوشمند حداكثر استفاده از زيرساخت و تجهيزات موجود صورت مي گيرد. وجود سخت افزار و نرم افزار به خودي خود، به معني هوشمندشدن مدرسه نيست.
در مدارس هوشمند، زيرساختي حائز اهميت است كه در ارتقاي فرآيند ياددهي- يادگيري موثر باشد.
دانش‌آموزان در مدرسه هوشمند نقش ياددهنده و يادگيرنده را برعهده دارند.
در اين مدرسه، برنامه درسي محدودكننده نيست وبه دانش‌آموزان اجازه داده مي‌شود از برنامه‌هاي درس خود فراتر گام بردارند.
در اين مدرسه روش تدريس براساس دانش‌آموز محوري است.
تأكيد بر مهارت فكر كردن و فراهم ساختن محيط ياددهي ـ يادگيري از راهبردها و خط مشي هاي مدرسه هوشمند است.
آموزش، ركن اصلي در توسعه پايدار هر كشور است و آموزش الكترونيكي، امروزه از جديدترين، مؤثرترين و مطمئن‌ترين روشها در توسعه آموزشهاي فردي و سازماني است.
قرن 21 به سمتي مي‌رود كه اكثر مشاغلبه دانش و مهارتهاي كامپيوتري نياز خواهند داشت. ورودبه اين عرصهبه نوع جديدي از آموزش نياز داردكه با آموزش سنتي كنوني همخواني ندارد. مدتي است برخي كشورهاي جهانبه تأسيس مدارس الكترونيكي يا مدارس هوشمند دست زده‌اند. در مدارس هوشمند كامپيوتر در نحوه تدريس و ارزشيابي تأثير مي‌گذارد و برنامه‌هاي درسي را تا حدودي تغيير مي‌دهد. ولي در عين حال كاركردهاي اجتماعي مدارس بر جاي خود باقي مي‌ماند چون در روابط اجتماعيبه دانش‌آموزان ياري مي‌رساند. در اين مدارس دانش‌آموزان مي‌توانند با منابع علمي جهان و معلمان و بچه‌هاي مدارس ديگر ارتباط برقرار كنند.
مدرسه هوشمند مدرسه‌اي فيزيكي است و كنترل و مديريت آن، مبتني بر فناوري كامپيوتر و شبكه انجام مي‌گيرد و محتواي اكثر دروس آن الكترونيكي و سيستم ارزشيابي و نظارت آن هوشمند است. در چنين مدرسه‌اي يك دانش‌آموز هوشمند، با صرف وقت بر روي موضوعاتبه شكل مستمر، منابع و قابليتهاي اجرايي خود را توسعه و تغيير مي‌دهد و اين نكته‌اي استكهبه مسئولان مدرسه اجازه مي‌دهد تا با توجهبه تغييراتبه وجود آمده و افزايش سطح اطلاعات دانش‌آموزان، آنها را براي اخذ اطلاعات جديد آماده نمايند.
مدرسه هوشمند مدرسه‌اي استكه جهت ايجاد محيط ياددهي ـ يادگيري وبهبود نظام مديريتي مدرسه و تربيت دانش‌آموزان پژوهنده طراحي شده است.
مدرسه هوشمند مؤسسه آموزشي استكه در جهت فرآيند يادگيري وبهبود مديريتبه صورت سيستمي نظام يافته بازسازي شده تا كودكان را براي عصر اطلاعات آماده سازد.
دانش‌آموزان در مدرسه هوشمند نقش ياددهنده و يادگيرنده را برعهده دارند. در اين مدرسه، برنامه درسي محدودكننده نيست وبه دانش‌آموزان اجازه داده مي‌شود از برنامه‌هاي درس خود فراتر گام بردارند. در اين مدرسه روش تدريس براساس دانش‌آموز محوري است. تأكيد بر مهارت فكر كردن و فراهم ساختن محيط ياددهي ـ يادگيري از راهبردها و خط مشيهاي مدرسه هوشمند است.
هفت اصل كليدي در مدارس هوشمند عبارتند از: 1)دانش خلاق 2)استعداد يادگيري 3)توجهبه فهم مطالب 4) آموختن با هدف تسلط و انتقال آن 5) ارزيابي آموخته‌هابه شكل متمركز 6) غلبه بر مشكلات 7) مدرسهبه عنوان يك سازمان آموزشي.
در مدارس هوشمند كامپيوتر جايگزين تخته سياه و CD جاي دفتر مشق را مي‌گيرد. دانش‌آموزان مي‌توانند از طريق اينترنت اطلاعات بسياري را درباره هر موضوعكه بخواهند بدست آورند. در اين سيستم معلم و شاگرد هر دو توليد محتواي الكترونيكي و درس رابه صورت CD ارائه مي‌كنند. در اين مدارس آموزش منحصربه معلم نيست و دانش‌آموز نقش اساسي در آموختن مباحث علمي دارد. دبيران با استفاده از محتواي درسي الكترونيكي موجب تفهيمبهتر مطالب درس و صرفه‌جويي در وقت مي‌شوند و دانش‌آموزان هم اين فرصت را دارندكه توانايي و قابليتهاي خود را آشكار وبه توليد محتوا بپردازند.
اين گونه مدارس كسب موفقيت دست‌يافتني است و ميزان آنبه تلاش و پيگيري دانش‌آموزان و هدايت صحيح و جهت دار بستگي دارد. در اين روش روح پژوهش و جست‌وجوگري، جايگزين روحيه بي‌هدف دانش‌آموز خواهد شد. در اين روش ركن اصلي براي هرگونه تغيير، تغيير در فكر است و ابزار و امكانات تنها وسيله‌اي براي جامه عمل پوشاندنبه افكار هستند.
در مدارس هوشمند معلمان مي‌توانندبه جاي اينكه تلاش كنند خودشان پاسخي براي پرسشهاي دانش‌آموزان پيدا كنند، از آنها بخواهند پاسخ پرسشهايشان را در كامپيوتر پيدا كنند و براي بقيه بازگو كنند.
مدارس هوشمند مدارسي هستندكه مباني توسعه آنها استفاده از فناوريهاي نوين اطلاعات و ارتباطات مي‌باشد و تفاوت آن با مدارس مجازي اين استكه در اين مدارس دانش‌آموزان بايد حضور فيزيكي داشته باشند اما در مدرسه مجازي، دانش‌آموز و معلم مي‌توانند كيلومترها از هم فاصله داشته باشند. معلمان مدارس هوشمند الزاميبه متخصص بودن در حوزه IT ندارند بلكه بايد بتوانند از سيستم اين مدرسه مطلع باشند و از امكانات آن خوب استفاده كنند. معلم بايد خوب بداندكه منابع در كجاها وجود دارندكه وقتي دانش‌آموزان سؤالي مطرح كردند آنان رابه منابع موردنظر راهنمايي كند.
ارتباط والدين با مدرسه، از طريق كامپيوتر انجام مي‌گيرد و اين امكان را دارندكه با مدير يا معلمان مدرسه ارتباط برقرار كنند و از وضعيت تحصيلي فرزند خود آگاه شوند.
كتابخانه اين مدرسه، يك كتابخانه الكترونيكي است و دانش‌آموز مي‌تواندبه صورت Online از آن استفاده نمايد. محيطهاي گفت‌وگو، بحث و پرسش و پاسخبه صورت همزمان و ناهمزمان دراين مدرسه فعال است.
