آشنایی با ترانزیستور
یکی از قطعات اساسي و پُركاربرد در الكترونیک، ترانزيستور است. ترانزيستور به عنوان سوئيچ، تقويت كننده، تثبيت كننده ي ولتاژ و ... در مدارهاي الكترونیکی مورد استفاده قرار مي گيرد.
تاريخچه ي اختراع ترانزيستور Transistor
در سال 1904 تا 1947لامپ ها تنها وسايل الكترونيکي اي بودند كه براي تقويت مورد استفاده قرار مي گرفتند. در سال 1906، لامپ سه قطبي توسط لي دي فورست ساخته شد و در سال 1930لامپ هاي چهار قطبي (تترود) و پنج قطبي (پنتود) نيز ساخته شدند.
در سالهاي بعد، صنعت الكترونیکي به منزله یک صنعت اصلي و مهم با قابليّت توسعه ي بسيار، مورد توجه قرار گرفت. در 23 دسامبر 1947 صنعت الكترونیکی به موفقيّت جديدي دست يافت. در اين روز والتربراتين و جان باردين عمل تقويت سيگنال را توسط اولين ترانزيستوري، كه در لابراتوار كمپاني بل، طراحي و ساخته شده بود، انجام دادند. اين ترانزيستور در شكل زیر نشان داده شده است.
برتري هاي ترانزيستور بر لامپ هاي الكتروني
بعد از اختراع ترانزيستور، برتري هاي اين المان نسبت به لامپ هاي الكتروني، به زودي آشكار گشت به طوريكه راديو و تلويزيون و هم چنين مدارهاى الكترونیکی ترانزيستوري، بلافاصله ساخته شدند.
در زير به برخي از برتري هاي ترانزيستور نسبت به لامپ الكتروني اشاره شده است.
الف) كوچكتر و سبكتر بودن.
ب) احتياج نداشتن به فيلامان و در نتيجه، نداشتن تلفات حرارتي ناشي ازگرم كردن فيلامان.
ج) احتياج نداشتن به مدت زمان جهت گرم شدن فيلامان.
د) كار كردن در ولتاژهاي بسيار كم.
ه) داشتن تحمل جريان زياد.
و) استحكام زياد و داشتن عمر طولاني.
ز) ساده بودن سيم كشي طرح هاي ترانزيستوري.
بايد توجه داشت كه لامپ ها نيز نسبت به ترانزيستورها از برتری هايي برخوردارند، از جمله:
قدرت بسيار بالا، تغيير نكردن نقطه ي كار بر اثر گرما و .......
ولي ترانزيستور با داشتن برتري هاي فوق در قدرتهاي كم و متوسط جانشين لامپ ها شده است.
پايه هاي خروجي ترانزيستور را به ترتيب Emitter = اميتر یا منتشر كننده - Bas = بيس یا پايه و كلكتور collector= یا جمع كننده نام گذاري كرده اند.
اميتر را با حرف E- بيس را با حرف Bو كلكتور را با حرف Cنشان مي دهند.
باياس ترانزيستور:براي اين كه بتوان از استفاده نمود، ابتدا بايد ترانزيستور را از نظر ولتاژ dc تغذیه کرد.
عمل تغذيه ولتاژ پايه هاي ترانزيستور را باياس ترانزيستورمي نامند.