تحقیق کاروفناوری - مطالب کمک درسی پودمان کاربا فلز کاروفناوری هشتم
آشنایی با حدیده و قلاویز
پیچ و مهره ها براساس استانداردهای متریک و اینچی تولید می شوند. یکی از روش های ساخت پیچ
و مهره، استفاده از حدیده و قلاویزاست که در آن عمل براده برداری روی سطح میله و سطح جانبی سوراخ با دست یا ماشین انجام می گیرد. حدیده برای ایجاد رزوه بیرونی(ساخت پیچ) و قلاویز برای ایجاد رزوه درونی(ساخت مهره) به کار می رود.
حدیده ها قطعات فولادی و شبیه مهره هستند که آبکاری و سخت شده و دندانه های تیز و برنده ای دارند که با براده برداری روی میله شیارهای مارپیچ پیوسته ایجاد می کنند.
حدیده ها در دو نوع دستی و ماشینی هستند که نوع ماشینی یک تکه و نوع دستی دارای یک دسته یا حدیده گردان و یک مجموعه سه تایی برای دنده کردن تدریجی است. هر تکه از این نوع حدیده داخل دسته حدیده قرار گرفته و با پیچ هاي نگه دارنده آن ثابت می شود. و هنگام کار بخشی از براده بردای و ساخت پیچ را انجام می دهند.برای حدیده کردن هر پیچ باید حدیده دارای قطر و شکل دنده مناسب آن باشد.
بخشی از دندانه های نخستین حدیده مخروطی است تا به آسانی با میله درگیر شوند، دندانه های بعدی عمل پیچ بری را کامل می نمایند. هنگام براده برداری، حدیده با پیشروی به تدریج براده بردای می کند تا دندانه های پیچ کامل شوند.
برخی از حدیده گردان ها افزون بر پیچ نگه دارنده، دو پیچ کناری دیگر نیز دارند که حدیده را جمع یا قطر سوراخ حدیده را کاهش می دهند. در مرحله اول براده برداري اين پيچ ها کمی بسته می شوند، بابستن بیشتر پيچ، حديده برای پیچ بری کامل تنظیم خواهد شد.
شاید نتوان در پیچ هاي با قطر بزرگ و لوله ها با حدیده یک تکه، شیار پیچ را در یک مرحله درآورد، برای این شرایط حدیده های چند پارچه به کار می رود. در این نوع حدیده می توان لقمه های حدیده را به هم نزدیک و دور کرد. حدیده چند پارچه در یک مجموعه ارائه مي شوند. روش حدیده کاری با حدیده چند پارچه نیز مانند دیگر حدیده ها است.
قلاویز مانند یک پیچ است که از فولاد ابزار ساخته و سخت شده است دندانه های قلاویز به اندازه ای تیز است تا بتواند براده برداری کند. چند دنده سر قلاویز برای درگیری آسان آن با قطعه کارکمی سنگ خورده و به شکل مخروطی درآمده است.قلاويز براي دندانه کردن داخل سوراخ به کار مي رود و در اندازه های گوناگون و در دو نوع دستي و ماشيني است.قلاويز ماشيني،برای کار به صورت تکي ساخته مي شود این قلاویز برای کار باید به سه نظام ماشین بسته شود .
قلاويز دستیمانند حديده دارای مجموعه سه تايي است. جایی که به دسته قلاویز بسته می شود با یک،دو یا سه دایره نشانه گذاری شده است تا قلاويز پيشرو، ميانرو و پسرو را بتوان از هم شناسایی کرد. در صنعت برای فلزات سخت و نرم، بسته به نوع فلز، قلاویزهای با زاویه براده و جنس ویژه به کار می رود.
