مطالب کمک درسی پودمان 10 پوشاک کاروفناوری هفتم
آشنایی با خواص الیاف ریون
مادهٔ اولیهٔ ریون سلولز است. سلولز از لینتر پنبه و یا خمیر چوب درختان مخروطی مانند سرو و کاج و مشابه آنها به دست می آید. برای تهیهٔ مادهٔ اولیهٔ ریون لازم است سلولز الیاف کوتاه پنبه یا چوب به دقت بازیابی گردد. به این ترتیب با انجام یک سری عملیات شیمیایی در چندین مرحله، سلولز طبیعی به لیف ریون تبدیل می شود. بنابراین، ریون جزء الیاف سلولزی بازیافتی محسوب می شود.
انواع لیف ریون عبارت اند از:
ویسکوز ریون:ویسکوز ریون در میان سایر انواع ریون، بیشترین میزان تولید و مصرف را در صنایع نساجی و پوشاک به خود اختصاص داده است. از ویژگی های بارز این لیف، کاهش استحکام آن در حالت مرطوب بودن است.
پلی نوزیک:طرز تهیهٔ لیف پلی نوزیک تا حدود زیادی مشابه لیف ویسکوز ریون است. خصوصیات لیف پلی نوزیک نیز شبیه لیف ویسکوز ریون است، با این تفاوت که استحکام لیف پلی نوزیک در حالت مرطوب بودن نیز زیاد است. پلی نوزیک با نام تجاری مُدال شناخته می شود
کوپرآمونیوم ریون:خصوصیات لیف کوپرآمونیوم ریون مشابه لیف ویسکوز ریون است، اما روش تولید آن تا حدودی بالیف ویسکوز ریون متفاوت است.
خصوصیات الیاف ویسکوز ریون
روش میکروسکوپی
الیاف ویسکوز ریون در امتداد طولی دارای شیارهای بلند و در مقطع عرضی دارای شکل دندانه ای است.
روش سوزاندن
مشاهدات حاصل از سوختن ویسکوز ریون در جدول زیر خلاصه شده است.
جدول شناسایی الیاف ویسکوز ریون با روش سوزاندن
روش حلاّلیت
الیاف ویسکوز ریون در اسید سولفوریک با غلظت 75 درصد و همچنین در اسید کلریدریک حل می شود. بنابراین، از این حلاّل ها می توان برای شناسایی ویسکوز ریون استفاده کرد.
روش نگهداری از پارچه های ویسکوز ریون
شستشوی پارچه های ویسکوز ریون
برای شستشوی لباس های ویسکوز ریون باید به برچسب مراقبت از لباس توجه نمود. بهتر است لباس های ویسکوز ریون را خشک شویی کرد. زیرا استحکام ویسکوز ریون در حالت مرطوب بودن کاهش می یابد و احتمال آب رفتگی لباس و ایجاد خاصیت کشسانی در آن وجود دارد.
در صورتی که در برچسب مراقبت از لباس، شستشوی لباس مجاز باشد باید آن را با دست و با آب ولرم و شویندهٔ معمولی شست.
شستشوی لباس ویسکوز ریون با ماشین لباسشویی فقط در صورتی مجاز است که روی برچسب مراقبت از لباس ذکر شده باشد. در این صورت باید آن را در ماشین لباسشویی با دور آهسته و آب گرم و شویندهٔ معمولی شست.
برای خشک کردن لباسهای ویسکوز ریون باید آنها را روی یک سطح صاف و تمیز پهن کرد تا در جریان هوای آزاد خشک شوند. در صورتی که لباس های ویسکوز ریون در حالت مرطوب بودن سنگین نباشند می توان آنها را روی بند رخت آویزان کرد تا خشک شوند.
پارچه های ویسکوز ریون در اثر شستشو آب می روند. لذا، قبل از دوختن این پارچه ها باید آنها را شست.
برای سفیدگری پارچه های ویسکوز ریون بهتر است از سفیدکننده های غیر کلردار مثل آب اکسیژنه استفاده نمود. در صورت استفاده از سفیدکننده های کلردار، احتمال زرد رنگ شدن و تخریب پارچه وجود دارد.
اتوکشی پارچه های ویسکوز ریون
پارچه های ویسکوز ریون را باید در حالت مرطوب بودن اتو کرد تا چروکهای آن به راحتی صاف شوند.
برای جلوگیری از برق افتادن پارچهٔ ویسکوز ریون در اثر اتوکشی، باید سطح داخلی ( پشت ) لباس را اتو کرد. در صورت اتو کردن سطح خارجی (رو) لباس، باید پارچهٔ پنبه ای تمیزی روی آن قرار داد.
میزان اتوپذیری پارچهٔ ویسکوز ریون 110 تا 150 درجه سانتی گراد است.
اثر عوامل محیطی
پارچه های از جنس ویسکوز ریون را نباید به مدت طولانی در برابر تابش نور مستقیم خورشید قرار داد، زیرا رنگ پارچه زرد می شود و استحکام آن کاهش می یابد.
موارد استفاده از الیاف ویسکوز ریون
از موارد استفاده از الیاف ویسکوز ریون می توان به انواع پوشاک پیراهن، بلوز، کت و شلوار، لباس زیر، آستری، کراوات، کلاه، جوراب، روسری و … روتختی، پتو، رومبلی، پرده و نخ دوخت اشاره کرد.
