مطالب کمک درسی پودمان 5کسب وکار
استرس در محیط کار
شما در دوران زندگی و تحصیلی خود احتمالاً تغییر و تحولات متعددی را از تغییر در شرایط عادی زندگی خود تجربه کرده اید. به موارد زیر دقت کنید:
- شب امتحان
- از دست دادن بستگان نزدیک
- ورود به مدرسه جدید
- لحظه قبل از گرفتن کارنامه
- تغییر محل خانه و رفتن به آپارتمان یا محله جدید و ....
احساس خود را در تجارب بالا به خاطر آورید و بگویید آنها نسبت به شرایط عادی خود چه تغییراتی در زندگی شما ایجاد کرده بودند؟
استرس چیست؟
استرس عبارت است از مجموعه ای از واکنشهای فیزیکی و عاطفی که در نتیجه تغییرات، در زندگی فرد تجربه می شوند.یادتان باشد «زندگی انسانها دائماً در حال تغییر است، بنابراین زندگی بدون استرس وجود ندارد». از این رو باید علائم، عوامل و عوارض استرس را شناخت و آن را کنترل نمود.
چه مواردی بیانگر وجود استرس در شما است؟
استرس در افراد مختلف نشانه های گوناگونی دارد. در تصویر بعد برخی از متداول ترین نشانه های استرس نشان شده است.
عوارض ناشی از استرس
تصویر زیر را نگاه کنید. به نظر شما این فرد، بار سنگینی را که بر دوش گرفته تا کجا می تواند حمل کند؟ اگر او اصرار داشته باشد این بار سنگین را تا بالاترین پله ببرد، چه صدماتی بر اعضای بدن او وارد می شود؟ به نظر شما چه راه هایی برای رهایی از این بار سنگین وجود دارد؟
استرس نیز مانند این سنگها فشار زیادی بر روان و حتی جسم انسان وارد می کند. اگر آن را از خود جدا نکنید و یا برای تحمل آن از دیگران کمک نگیرید،آسیب های جبران ناپذیری بر روان و جسم شما وارد می آورد.از این رو شناخت نتایج استرس و راه های کنترل آن برای حفظ سلامتی، ضروری است.
به طور کلی عوارض ناشی از استرس به صورت فیزیکی و روانی می باشد.
اعضایی از بدن که از استرس تأثیر می پذیرند.را در تصویر زیر مشاهده می نمایید
اثرات فیزیکی استرس بر بدن
اثرات روانی استرس بر بدن
اثرات استرس بر روابط انسانی در محیط کار
اثرات روانی ناشی از استرس طولانی مدت، می تواند به ارتباطات شما در محیط کار نیز لطمه بزند.
معمولاً انسانها، از افراد پرخاشگر و بدبین دوری می کنند. همچنین افراد بی حوصله یا ناامید نمی توانند به درستی کار کنند.
از این رو استرس طولانی مدت دو اثر منفی بر حضور شما در محیط کار می گذارد:
1- کاهش کیفیت کار و از بین رفتن اعتماد به نفس؛
2- طرد شدن از طرف همکاران
در نمودار زیرارتباط تغییرات رفتاری ناشی از استرس واثرات منفی آن در محیط کار نشان داده شده است.
دلایل ایجاد استرس
استرس به دلایل مختلفی شکل می گیرد که عبارت اند از:
- فردی
- گروهی و محیط کار
1- دلایل فردی ایجاداسترس
عامل اصلی ایجاد استرس دلایل فردی انسا نها نیست. اما آنها تحریک پذیری فرد را افزایش می دهند. برخی از این علت ها عبارت اند از:
2- دلایل گروهی و محیط کار در ایجاد استرس
راههای کنترل استرس
برخی از دلایل استرس را می توان با تلاش و تمرین کنترل یا حذف نمود. تقریباً تمامی دلایل فردی و برخی از دلایل گروهی ایجاد استرس را با تلاش می توانید کنترل کنید.
در ادامه برخی پیشنهادها و راه های کنترل و کاهش استرس بیان شده است. پس از مطالعه هر مورد، تأثیر آن را بر کنترل هر یک از دلایل گروهی یا فردی ایجاد استرس، مشخص کنید.
1- بهداشت و نظم در محیط کار خود را جدی بگیرید.
2- به نظافت شخصی خود اهمیت دهید.
3- در محاسبه زمان لازم برای انجام دادن هر کاری، دقت کافی داشته باشید. همیشه زمان بیشتری برای آن در نظر بگیرید. مثال گر برای رفتن از منزل به محل کار ، 30 دقیقه زمان نیاز دارید، شما 40 دقیقه قبل از آغاز ساعت کار از منزل خارج شوید.
4- اگر به نظر شما زمان تحویل دادن کاری یا اجرای آن کم است، از قبول آن کار امتناع کنید.
5- قبل از اجرای هر کاری برای برنامه ریزی و زمان بندی آن اقدام کنید.
6- اصول ایمنی، سامت و ارگونومی را به دقت رعایت کنید.
7- رفتارهای روزانه خود را بنویسید و منصفانه نقاط ضعف و قدرت خود را تشریح کنید. برای رفع نقاط ضعف خود، با مشاور یا افرادی که آنها را انسانهای موفقی می دانید مشورت کنید.
8- از زندگی خصوصی خویش غافل نباشید. برنامه ای تنظیم کنید تا رعایت عدالت بین کار و زندگی شخصی را برای شما امکان پذیر سازد.
9- اگر محیط کار شما داخل اتاق یا پشت میز است، برای شادابی محیط کارتان، از گل و گیاه های آپارتمانی کوچک در اطراف میز خود استفاده کنید.
10- مشکلات خود را با همکارانتان مطرح کنید، و از آنها راه حل بخواهید.
11- در برابر خواسته های نا به جای همکاران نه بگویید.
12- هنگام ناراحتی و نگرانی، وضعیت خود را عوض کنید. قدم بزنید، آب بخورید، نفس عمیق بکشید.
13- قبل از اشتغال در یک محیط جدید، وظایف و مسئولیت خود را دقیقاً بپرسید و یادداشت کنید.
14- نمودار سازمانی محیط کار خود را از واحد اداری یا مقام مافوق خود بگیرید
15- به وعده غذای صبحانه اهمیت دهید صبحها قبل از شروع کار صبحانه را به طور کامل میل کنید.
16- برای خود در کنار کار حتماً یک سرگرمی در نظر داشته باشید مانند ورزش، مطالعه
17- هر روز دقایقی را به فکر کردن اختصاص بدهید.
18- در مواجهه با هر پدیده ناخوشایند، به نکات مثبت آن نیز توجه کنید.
19- در برخورد با مشکلات، آنها را با خدای خود، مطرح کنید و مطمئن باشید، خداوند راه حلی پیش پای شما خواهد گذاشت.
20- با افراد با ایمان و با اخلاق دوستی کنید.
21- هر شب قبل از خواب به نعمتی فکر کنید که خدا به شما داده و از او تشکر نکرده اید،از خداوند تشکر کنید و سپس بخوابید.
22- قبل از خواب یک نوشیدنی گرم مانند شیر گرم، چای کمرنگ، دم نوش بیاشامید.
23- نظم در خواب را رعایت کنید.
24- از گوش دادن به آهنگ های پر هیجان در صورت ایجاد استرس خودداری کنید.
25 - هر وقت نا امید شدید به انسان هایی فکر کنید که شرایط نامناسب تر از شما دارند.
26 - کتب مرتبط با مدیریت استرس را مطالعه کنید.
27 - زندگی افراد موفق را مطالعه کنید.
28 - سعی کنید اکثر مواقع لبخند بر لب داشته باشید.
29 - در صورت طولانی شدن استرس با مشاور امین یا روانشناس مشورت کنید و راه حل بخواهید.
