جمع آوری و دفع فاضلاب تعريف فاضلاب انواع فاضلاب پودمان تأسیسات مکانیکی کاروفناوری نهم

مطالب کمکی درسی جهت تدریس پودمان تأسیسات مکانیکیکاروفناوری نهم

جمع آوری و دفع فاضلاب

تعريف فاضلاب

آب های آلوده ناشی از فعاليت های انسانی را که بايد دفع شود يا به عبارتی ديگر، آب های زائد را فاضلاب می نامند. فاضلاب ترکيبی از آب و مواد جامد است. آب موجود در فاضلاب  99/9 درصد وزن آن را تشکيل می دهدوفقط یک دهم درصد آن مواد ديگر است.

مواد جامد فاضلاب از نظر فيزيکی شامل مواد معلق و مواد محلول است و از نظر شيميايی به دو دسته مواد آلی و مواد معدنی تقسيم می شوند. علاوه بر مواد خارجی آلی و معدنی،فاضلاب دارای موجودات ذره بينی مانند ميکروب ها، ويروس ها و باکتری ها نيز هست.

از خصوصيات فيزيکی فاضلاب می توان به  درجه حرارت، رنگ و بوی فاضلاب اشاره کرد. مهم ترين خصوصيات شيميايی فاضلاب عبارتند از:مواد آلی و غيرآلی موجود در فاضلاب، (pH) درجه اسيدی فاضلاب و گازهای محلول در فاضلاب.

انواع فاضلاب

فاضلاب ها برحسب نوع به سه گروه فاضلاب های خانگی، صنعتی و سطحی تقسيم می شوند.

فاضلاب خانگی:پس ازاستفاده از حمام، دست شويی، توالت، ماشين لباس شويی و ديگر وسايل بهداشتی، فاضلابی توليد می شود که آن را فاضلاب خانگی می گويند. فاضلاب خانگی به دو دسته فاضلاب سنگين (شامل فاضلاب توالت ها) و فاضلاب سبک (شامل فاضلاب دست شويی ها،ظرف شويی ها، زيردوشی ها و امثال اين وسايل) تقسيم می شود.

فاضلاب صنعتی:با توجه به نوع فعاليت در مراکز صنعتی و بهداشتی (مانند فاضلاب بيمارستان ها)، اين فاضلاب ها ايجاد می شود که ممکن است شامل انواع مواد شيميايی، باکتری ها، قارچ ها و مواد ديگر با رنگ، درجه حرارت، بو و درجه اسيدی متفاوت باشند.

فاضلاب سطحی:آب های حاصل از بارندگی ها و شست وشوی معابر عمومی، فاضلاب های سطحی را تشکيل می دهند. اين نوع فاضلاب نيز از مواد جامد و آب تشکيل شده اند و بيشترين قسمت مواد جامد فاضلاب های سطحی را پس مانده های مواد غذايی، شن، ماسه، ذرات گياهی، مواد نفتی و… تشکيل می دهند.

ضرورت جمع آوری فاضلاب

ورود ميليون ها ليتر فاضلاب به رودخانه ها، درياها و منابع آب زيرزمينی باعث آلودگی شديد و خطرناک محيط زندگی انسان و ساير موجودات زنده می شود. به منظور جلوگيری از انواع آلودگی ها، سيستم های جمع آوری فاضلاب مورد استفاده قرار می گيرد. در جدول زیر بعضی از اثرات فاضلاب ها را بر محيط زيست مشاهده می نماييد.

 مهم ترين علل ضرورت جمع آوری و تصفيه فاضلاب عبارتست از:

1- بالا آمدن سطح آب های زيرزمينی، به علت اينکه ميزان تخليه فاضلاب در آب های زيرزمينی با ميزان برداشت از آب های زيرزمينی متناسب نيست، به طوری که ممکن است فاضلاب دفع شده در نقاط مرتفع شهر در پايين ترين نقاط شهر به سطح زمين برسد.

2- آلودگی آب های زيرزمينی به علت دفع فاضلاب به روش غير بهداشتی که مخاطرات بهداشتی زيادی را نيز به دنبال خواهد داشت.

3- آلودگی خاک که در نتيجه، ترکيبات شيميايی و عوامل بيولوژيکی (بيماری زا) از طريق زنجيره غذايی (خاک به گياه، گياه به حيوان، حيوان به انسان و يا گياه مستقيم به انسان) به بدن انسان وارد می شود.

4- صدمه به حيات آبزيان

5- عدم امکان استفاده مجدد از پسآب حاصل از تصفيه فاضلاب که باعث صرف هزينه های سنگين برای تأمين و انتقال آب می شود.

6- به منظور تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی (در جمهوری اسلامی ايران، حفاظت محيط زيست که نسل امروز و نسل های بعد بايد در آن حيات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظيفه عمومی تلقی می شود و…)

در بخش بعدی سيستم های جمع آوری و دفع فاضلاب های خانگی و آب های سطحی مورد بررسی قرار می گيرد.