مطالب کمک درسی پودمان کسب و کار کاروفناوری هفتم
معرفی مشاغل و حرفه ها
ورني بافي
1 - ماهيت
تعريف شغل :از بافته هاي منحصر به فرد كشور ورني يا سوماك است . ورني توسط عشاير اردبيل و معمولاً با استفاده از نخ هاي پشمي و ابريشمي و يا تلفيقي از آن دو بافته مي شود. طرح ها و نقوش ورني به صورت ذهني بدون نقشه و توسط زنان و دختران عشاير بافته مي شود. بيش تر نقوش از اشكال حيوانات مختلف منطقه مانند گوزن ، آهو ، گرگ ، بوقلمون، مرغ و خروس، روباه ، گوسفند ، ببر ، شتر ، طاووس و پرندگان محلي بافته مي شوند. رنگ هاي ورني زمينه اي لاكي، سرمه اي، كرم، سفيد، پيازي، آبي روشن با نقوش حيوانات در وسط و حاشي هاي حداكثر به عرض 20 سانتي متر و داراي 3 الي 4 ترنج در وسط مي باشد، ورني اردبيل شهرت جهاني داشته و به كشورهاي مختلف صادر مي شود.
ابزار لازم براي انجام كار :مواد اوليه مانند نخ پشمي و يا ابريشمي، دار ويژه بافت ورني، قيچي، گزليك براي انجام كار مورد نياز است همچنين براي اتمام كار به مشاغل مرتبط مثل رنگرزي و نخ ريسي هم نيازمند است و در صورتي كه ديگران از عهده ي كار برنيايند ، خود فرد بايد آن ها را فراهم نمايد.
سيستم نظارتي :خود نظارتي
2 - محيط كار
توصيف فضاي فيزيكي :كارگاهي حداقل در ابعاد 4 × 3 و يا حتّي آلاچيق كه بتوان دار مخصوص بافت را در آن جا نصب كرد.
تشريح خطرات احتمالي كار :خطر به خصوصي فرد را تهديد نمي كند مگر اين كه با بي احتياطي وسايل برنده مثل قيچي و يا گزليك براي فرد خطرناك باشد.
ساعات كار:ساعات انجام كار معمولاً نيمه وقت است و عشاير وقتي كه از كارهايي مثل دامداري دست مي كشند به بافتن ورني مي پردازند.
محل اشتغال :معمولاً بافنده ي ورني ثابت است و نياز به جابه جايي نيست.
محيط كار :معمولاً محيط ساكت است و فقط صداي منظّم شانه ي مخصوص بافت به گوش مي رسد.
سروكار با ديگران است يا با ابزار و وسايل؟معمولاً سروكار با ابزار و وسايل است.
3 - مدارك تحصيلي و آموزش هاي لازم براي شروع اين شغل چيست؟
حداقل مدرك :سيكل يا آموزش ديدن توسط استاد ورني بافي
مدت زمان دوره ي آموزشي براي آماده شدن در شغل:حداقل نياز به 3 ماه آموزش استاد - شاگردي و يا يك دوره ي آموزشي 120 ساعته فنّي و حرفه اي دارد.
نوع آموزش لازم:آموزش حضوري
5- چگونه مي توان اين شغل را توسعه داد و در آن پي شرفت كرد؟
از طريق ارايه ي آموزش هاي فنّي و حرفه اي در شهرهاي مختلف و حمايت از توليدكنندگان و صدور كالاهاي توليد شده به خارج از كشور مي توان از آن حمايت كرد.
6- گزينه هاي استخدامي اين شغل چيست؟
معمولاً شاغلان اين شغل در بخش خصوصي كار مي كنند.
7 - چشم انداز آينده اين شغل چيست؟
با توجه به رغبت و علاقه ي مشتريان، آينده اين شغل مناسب است.
8 - حقوق و مزاياي اين شغل چيست؟
در اين شغل حقوق و مزاياي منظّم هفتگي و يا ماهانه وجود ندارد و در صورت تقاضاي مناسب مي توان درآمد خوبي داشت.
9 - راه هاي كسب اطّلاعات بيشتر
10 - توانايي ها و مهارتهاي لازم براي انجام اين شغل چيست؟
- توانايي درك شفاهي :شامل توانايي گوش دادن و فهم اطّلاعات و نظرات شفاهي
- توانايي از بركردن :شامل به خاطر سپردن اطّلاعات هم چنين اعداد، تصاوير و رويه ها
- توانايي هاي حركتي ظريف :شامل پيوستگي دست و بازو در كار، و چابكي و چالاكي انگشتان
- توانايي هاي كنترل حركتي :شامل هماهنگي اعضاي بدن
- توانايي سرعت واكنش :شامل توانايي حركت سريع مچ و انگشتان در حركت هاي انگشتان
مهارت هاي ضروري براي انجام بهتر اين شغل عبارت است از :
11 - كدام يك از شخصيت ها در اين شغل موفّق ترند؟
شخصيت واقع بين :زيرا اين شغل، كاري عملي و در ارتباط با مواد طبيعي و ابزار است.
شخصيت هنري :زيرا شامل كاركردن با اشكال، طرح ها و الگوهاست.
12- ارزش هاي كاري براي انجام اين شغل :
ارزش هاي كاري شامل جنبه هاي همگاني كار، دربرگيرنده ي مسايلي است كه براي احساس رضايت شخص با اهمیت هستند و شامل (موفّقیت، شرايط كار، شهرت، ارتباطات، پشتيباني، استقلال) است.
موفّقيت :به صورتي است كه فرد با به كارگيري توانايي فردي خود احساس موفّقیت مي نمايد.
شرايط كاري اين شغل :شاغل در انجام كار خودش استقلال دارد و با آزادي عمل مي تواند كار خود را طرح ريزي كند.
