مطالب کمک درسی پودمان ۹ پرورش و نگه داری گیاهان
نظام تك كشتي
اين نوع زراعت اصطلاحاً « تك كشتي» يا « تك محصولي» ناميده مي شود.
هرچند استفاده از اين روش داراي محاسنمعدودي ست اما معايبيبه شرح زير دارد. بنابراين در كشاورزي علمي و پايدار كمتر از اين روش استفاده مي شود.
-1مسموميّت زمين
-2كاهش مواد غذايي از يك لايه يا عمق خاص
-3افزايش آفات و بيمار يهاي خاص
-4افزايش علفهاي هرز خاص
-5عدم استفاده از وسايل و امكانات و نيروي انساني در يك زمان و استفاده بيش از حد در زمان ديگر
آيش
:زميني را آيش مي گويند كه براي يك يا چند فصل زراعي كشت نگردد. به عبارت دقيق تر، آيش عبارت است از نكاشت گذاشتن زمين براي يك يا چند فصل با برنامه ريزي به منظور تقويت و اصلاح زمين زراعي يا مديريت مسئله خاص مثلاً جمعيت يك آفت يا محدوديت آب.آيش، يكي از رو شهاي رايج در تمام مناطق خشک و نیمه خشک جهان است و در ايران نيز رواج دارد. اهداف آيش به شرطي تأمين مي شود كه در سال آيش، عملياتي متناسب با هدف در خاك انجام پذيرد
در غير اين صورت، نكاشتن زمين نه تنها فايده زيادي نخواهد بلكه ممكن است مضرهم باشد. در مناطقي كه بارندگي به حد كافي ست به جاي آيش گذاشتن کاشت گیاهان پرشاخ و برگ سریع الرشد و کم توقع به خصوص گیاهان خانواده بقولات و بر گرداندن آن به زمین به صورت کود سبز توصیه می گردد. در این صورت خواص فیزیکی و شیمیایی خاک بهبود خواهد یافت.
تناوب زراعي:تناوب، عبارت است از تسلسل توالي زماني كاشت گياهان مختلف در يك قطعه زمين بر طبق اصول علمي و فني طي سالهاي مختلف.
در حاصلخيزيخاك، علاوه بر مصرف كود و تهيه صحيح زمين به مسايلي از جمله تغيير سالانه نوع گياه در يك زمين تناوب نيز بايد توجه شود. مثلاً اگر در زميني امسال غلات پاييزه كشت شده است، سال ديگر بايد در آن گياهان بهاره چغندر يا پنبه يا ... كشت شود.
در تناوبزراعي مدت زماني كه طول مي كشد تا گياه مجدداً جاي اول خود كاشته شود دوره تناوب گفته مي شود. مثلا دوره تناوب ۲ ساله ۳ ساله و .....................
در تناوبزراعي منظور از سال، طول مدت كاشت تا برداشت يك گياه است نه يك سال تقويمي
فوايد تناوب:
تناوب، فوايد زير را داراست:
-
جذب مواد غذايي از اعماق مختلف خاك-
ممانعت از مسموميّت خاك بر اثر ترشحات ريشه يك نوع گياه-
جلوگيري از گسترش عل فهاي هرز-
جلوگيري از شدت جذب يك نوع ماده غذايي از خاك-
جلوگيري از طغيان آفاتو امراض يك گياه