مطالب کمک آموزشی برای تدریس پودمان۹ کتاب کاروفناوری هفتم
نشاكاري
بذر بعضي گياهان نظير انواع كلم، گوجه فرنگي، بادمجان و گل هايي مانند بنفشه، اطلسي و ميمون و همچنين برنج و توتون را ابتدا در خزانه كاشته، سپس به محل اصلي منتقل مي سازند اين عمل را نشاكاري مي نامند. گياهاني كه از طريق نشاكاري كشت مي شوند.معمولاً مي توانند ريشه هاي فرعي و تارهاي كشنده و قسمت هاي قطع شده ريشه خود را كه هنگام خروج از خزانه از دست داده اند دوباره ترميم نموده، به رشد خود ادامه دهند.
خصوصيات نشاي خوب:
نشاي خوب بايد:
الف: ريشه نسبتاً قوي، كافي و شاداب داشته باشد.
ب: كاملاً سالم و افراشته باشد.
ج: فاقد هرگونه عامل بيماري و آفت باشد.
د: معمولاً داراي چهار تا شش برگ باشد.
دلائل ايجاد خزانه و نشاكاري
1- پيش رس كردن بعضي از محصولات.
2- غلبه بر محدوديت دوره رشد و نمو در منطقه.
3- تامين توقع زياد محصول در ابتداي رشد.
4- كنترل مطلوب محيط خزانه به علت وسعت كم.
5- به دست آوردن بوته هاي قوي و يك دست.
روش انتقال نشا:
وقتي بذرهاي كاشته شده در خزانه حداقل ۴ یا ۶برگي شدند، نشاها قابل برداشت مي شوند در اين زمان زمين خرانه را آبياري نموده پس از آن كه رطوبت به حد گاورو رسيد آن ها را از خاك بيرون مي آورند. براي خارج كردن نشا از خاك، بيل يا بيلچه را به طور كمي مورب در خاك فرو كرده، بدون صدمه زدن به ريشه ي نشا، آن را از زمين بيرون مي آورند و به زمين اصلي منتقل مي كنند.
زمان نشاكاري:بهترين زمان كاشت گياهان نشايي در زمين اصلي، صبح زود و يا عصر نزديك غروب آفتاب و يا در هواي ابري است. زيرا در اين موقع هوا خنك است و گياه كمترين تبخير را دارد و احتمال خشك شدن آن كمتر است.
نحوه كاشت نشا:براي كاشت نشا (نشاكاري)، بايد زمين اصلي قبلاً به خوبي آماده شده باشد. به طور كلي نشا (نهالهاي بذري) را بايد در محل اصلي خود به نحوي كاشت كه ريشه آن در خاك خميده نشود و يقه ي نشا، هم سطح خاك باشد.
چنانكه يقه ي نشا در داخل خاك فرو رود ممكن است ساقه در تماس با خاك پوسيده شود و اگر بالاتر از خاك قرار گيرد ممكن است قسمت هايي از ريشه درمعرض هوا قرار گرفته و صدمه ببيند.
كاشت نشا با دست و يا با ماشين هاي نشاكاري انجام مي شود.
در روش دستي کاشت نشا، ابتدا گودالي با بيلچه يا به وسيله ميخ نشا در زمين گاورو ايجاد كرده نشا را در آن قرار مي دهند. سپس خاك اطراف آن را فشار داده تا اتصال ريشه با خاك برقرار شود. نشاها را بايد بلافاصله پس از كاشت به دقت آبياري نمود.
در روش كاشت نشا با ماشين هاي نشاكار نيمه خودكار، معمولاً يك كارگر نشاها را از صندوق برداشته روي چرخ هاي دوار مي گذارد. سپس چرخ ها نشا را در خاك فرو مي كنند.
معمولاً توتون و برنج را در بعضي از مناطق با ماشين هاي نشاكار مي كارند.