تحقیق کاروفناوری - مطالب کمک درسی پودمان خوراک کاروفناوری هفتم
خواص روغن زيتون
روغن زیتونرا با فشردن میوه زیتون كه از درخت زیتون به دست مي آيد، استخراج میکنند. روغن زیتون دارای مقدار زیادی چربی اشباع نشده است. این درخت اولین بار در نواحی مدیترانهای پرورش یافت.
زيتون درختچه اي است به ارتفاع تقريبا سه متر ولي هنگاميكه در شرايط مساعد پرورش مي يابد ارتفاع آن حدود 12متر و قطر تنه اش به 3 متر ميرسد .چوب درخت زيتون بسيار سخت و مقاوم است . رنگ آن زرد است كه خطوطي قهوه اي رنگ در آن وجود دارد . از چوب زيتون براي تهيه اشياء چوبي ظريف استفاده مي شود . برگهاي آن سبز رنگ ، بيضوي و دراز و بوضع متقابل يكديگر بر روي ساقه قرار گرفته اند .
زيتونمعمولا در اوائل تابستان شروع به گل دادن مي كند و ميوه آن كم كم ظاهر مي شود . در اواخر تابستان ميوه آن به ثمر مي رسد . در اين هنگام زيتون سبز است و بتدريج تبديل به بنفش و قهوه اي و سپس سياه مي شود بطوريكه در اواخر پائيز كه موقع برداشت ميوه است رنگ آن بكلي تيره است .
زيتونرسيده در حدود 30 درصد روغن دارد . اين روغن مخلوطي از اوليئك اسيد، لينولئيك اسيد و پال ميتيك اسيد مي باشد. زيتون داراي سديم ، ويتامين A و E و آهن مي باشد .
روغن زيتون مايعي است زلال برنگ زرد روشن مايل به سبز يا زرد طلايي براي استخراج روغن زيتون ميوه ها را له كرده و در داخل كيسه اي مي ريزند و سپس كيسه را تحت فشار قرار داده تا روغن آن خارج شود.
البته از باقيمانده تفاله زيتون كه روغن آن گرفته شده تحت اثر آب جوش حرارات و فشار روغن زيتون معمولي را استخراج مي كنند كه ارزش روغن فشار اول را ندارد .
در قدیم روغن زیتون را به این طریق تهیه میکردند: ابتدا به تنه درخت زیتون با چوب میزدند تا میوههای زیتون به زمین بیفتند. سپس آنها را با کمک سنگ داخل کاسههای چوبی له میکردند تا به روغن بیفتند. امروزه میوه زیتون را تکههای ریز میکنند و از آن خمیری به دست میآورند. این خمیر را با آب مخلوط نموده و داخل دستگاه گریز از مرکز (سانتریفوژ) میریزند. در این دستگاه ضمن چرخش، روغن زیتون از بقیه مواد جدا میشود.
روغنهای زیتون صنعتی را میتوان بر اساس خواص شیمیایی و روش تهیه به انواع مختلفی طبقه بندی نمود:
کاملاً خالص که آن را از مرحلهٔ ابتدایی فشردن زیتون به دست میآورند و پ.هاش آن بین ۵/۰ تا ۱ درصد میباشد. اين نوع روغن زیتون مزه گل میدهد و دارای ارزش غذایی بالایی بوده و برای سلامتی مفید است.
خالص که این روغن به طریقه روغن کاملاً خالص وتنها با استخراج به طریق فیزیکی تهیه میشود، فقط پ.هاش آن 1/5 تا ۲ درصد است.
نیمه خالص که مخلوطی از روغن کاملاً خالص و خالص که پ.هاش آن تا ۳/۳ درصد است، میباشد.
خالص لامپانت، روغن زیتون خالصی که پ.هاش آن بیش از ۳/۳ درصد باشد که یا آن را تصفیه میکنند و یا برای مصارفی غیر از مصارف خوراکی آن را به کار میبرند.
روغن تصفیه شده که از مخلوط روغن خالص و روغن تصفیه شده به دست میآید.
زيتون رسيده از نظر طب قديم ايران گرم و قابض است و ميوه نارس زيتون سرد و خشك است و روغن زيتون گرم و خشك است . برگ درخت زيتون نيز گرم و خشك مي باشد .
مصارف دارويي آن عبارتند از:
دم كرده برگ زيتون داروي خوبي براي پائين آوردن فشار خون است . بدين منظور بايد 20 عدد برگ زيتون را داخل 300 گرم آب ريخته و آنرا بمدت 15 دقيقه بجوشانيد . سپس كمي قند بآن اضافه كرده و به مقدار يك فنجان دوبار در روز از آن بنوشيد . بعد از دو هفته بايد بمدت 8 روز نوشيدن اين دم كرده را قطع كنيد و سپس ادامه دهيد.
روغن زيتون نرم كننده و صفرا بر است، همچنين دفع كننده سنگ كيسه صفرا است براي اين منظور بايد آنرا با آبليمو مصرف كرد .
روغن زيتون كرم كش است. براي رفع سرفه هاي خشك مفيد است و براي رفع خارش گزيدگي حشرات ، روغن زيتون را به محل گزيدگي مي مالند . بدن بچه هايي را كه مبتلا به نرمي استخوان و كم خوني هستند با روغن زيتون ماساژ مي دهند اثر مفيدي دارد.
براي رفع پيوره لثه ، روغن زيتون بر روي لثه ماليده مي شود . براي برطرف كردن خراش و ترك پوست ، گليسيرين و روغن زيتون را به مقدار مساوي با هم مخلوط كرده و روي پوست مي مالند . دم كرده برگ درخت زيتون تب بر است. جوشانده برگ درخت زيتون برطرف كننده نقرس و رماتيسم است . براي سرباز كردن جوشها و كورك ها زيتون را له كرده و روي جوش يا كورك مي مالند. دم كرده و جوشانده پوست درخت زيتون تب بر و درمان كننده مالاريا است.
پماد ميوه نارس زيتون براي سوختگي مفيد است. جويدن برگ زيتون براي از بين بردن زخم هاي دهان مفيد است. براي رفع سستي فلج و لقوه و تقويت نيروي جنسي بايد 80 گرم روغن زيتون را با 14 گرم كندر و 16 گرم سياه دانه مخلوط كرد و به مدت سه روز از آن خورد.
مصرف روغن زيتون از امراض قلبي وسرطان جلوگيري مي كند. و بالاخره روغن زيتون بهترين روغن براي پخت و پز مي باشد زيرا در اثر حرارات خراب نمي شود. امروزه از روغن زیتون در تهیهٔ مواد آرایشی بهداشتی استفاده میکنند. از این روغن، صابون هم تهیه می شود. البته روغن زیتون را در صنایع دارویی و همچنین به عنوان سوخت چراغهای نفتی هم به کار میبرند.
روغن زيتون براي هيچ كس مضر نيست و همه افراد مي توانند از آن استفاده كنند فقط ميوه تازه و ياقوتي آن معده راسست مي كند و ممكن است توليد استفراغ كنند .
امروزه اسپانیا بزرگترین تولید کننده روغن زیتون جهان است.