متن کامل پودمان صنایع دستی (بافت) کاروفناوری هشتم
همراهان گرامی در این پست می توانید متن کامل پودمان صنایع دستی (بافت)کاروفناوری هشتم را مشاهده نمایید امیدواریم از این متون بتوانید در آموزش خود استفاده نمایید.
لازم به ذکر است که استفاده از این مطالب فقط در کلاس درسجایز است و کپی برداری از آن در سایر سایت ها و وبلاگ ها جایز نیست و از نظر شرعی و قانونی اشکالدارد.
برخی از شایستگی هایی که در این پودمان به دست می آورید:
کارگروهی، مسئولیت پذیری و مدیریت منابع در انجام دادن کارها؛
بافت تخت؛
تولید نمونه ای کیف و تزیین آن؛
رعایت نکات ایمنی و بهداشت به هنگام تهیه آن ها.
بافندگی یکی از هنرهای بشر از ابتدای زندگی وی بوده است . انسان ها توانسته اند با استفاده از هنربافندگی بسیاری از نیازهای خود را برطرف کنند. شما نیز می توانید با فرا گرفتن تعدادی از مهارت های بافندگی در این پودمان ، برخی از نیازهای خود، خانواده و مدرسه را برطرف کنید.
تاکنون اندیشیده اید که با داشتن یک نخ چه کارهایی می توانید انجام دهید؟
بافت تار و پود یا بافت تخت چه کاربردهایی دارد؟
در چه محل هایی از این روش بافت استفاده می شود؟
برایه تهیه بافتة موردنظر، در گام نخست لازم است به کاربرد و هدف آن توجه داشته باشید. سپس طرحی را با مداد و در اندازة مورد نیاز طراحی کنید. برآورد مقدار مواد مصرفی گام بعدی شماست که از روی طرح امکان پذیر می شود. اجرای این مراحل به شما در مصرف بهینة زمان و هزینه بسیار کمک می کند.
کشور عزیزمان ایران، دارای انواع صنایع دستی زیبا و کاربردی است. بخش وسیعی از این صنایع دستی را دست بافته های گوناگون تشکیل می دهند. انواع پارچه، نوار، سبد، حصیر، طناب، گلیم و قالی نمونه هایی هستند که با روش های متنوع بافت تولید می شود.
برای شروع کار با یکی از هم کلاسی های خود یک گروه کاری تشکیل دهید.
برای انجام دادن این کار نیاز سنجی لازم است، ابتدا نیازهای خود را بررسی کنید. ببینید چه وسیله ای نیاز دارید که با بافت تخت تأمین می شود؟
پس از آنکه موضوع را تعیین کردید، با یک طرح دستی نمای کلی از محصول مورد نظر را رسم کنید. حالا لازم است اندازه (طول و عرض)، شکل و رنگ آن را به تناسب کاربرد و سلیقة خود در نظر بگیرید و طرح دقیق آن را با خط کش روی کاغذ رسم کنید.
پروژة طراحی و ساخت کیفِ درس کار و فناوری، پودمان های صنایع دستی (بافت) و شهروند الکترونیکی 2 را شامل می شود. نظر به اینکه از مراحل کاری پودمان صنایع دستی در پودمان شهروند الکترونیکی 2، فیلم تهیه می شود، لازم است هر گروه کاری در حین اجرای مراحل کاری، نسبت به تهیة تصاویر، گزارش صوتی و فیلم کوتاه اقدام نماید.
ضمن بازنگری دربارة طرح خود، سعی کنید طرح و رنگ هایی متنوع را برایب خود برگزینید. این کار را می توانید با نگاه کردن به فرش ها، پارچه ها و گلیم های موجود در خانه با جست و جو در اینترنت انجام دهید.
بافت تخت
بافت تخت برای تولید پارچه های دست بافت و گلیم ساده به کار می رود. اکنون این روش بافت را با یکدیگر تمرین کنید تا بتوانید با محصول زیبای مورد نظر خود برسید.
مواد و ابزار مورد نیاز:مداد یک عدد، کاغذ A4 یک عدد، پاک کن یک عدد، نی پلاستیکی بلند یک بسته، خط کش 30 سانتی متری، سوزن پلاستیکی بزرگ، نخ کاموا صخیم و متوسط(دو رنگ دلخواه) و قیچی.
مراحل اجرای کار:در این پودمان اجرای بافت تخت، تولید یک کیف، بندکیف (طناب) و منگوله ارائه می شود. شما نیز می توانید در هنگام یادگیری این مهارت، وسیلة مورد علاقة خود را، که قبلاً نیازسنجی کرده اید، با این روش بسازید.
مراحل اول
پودگذاری:نخست از روی طرحی که قبلاً تهیه کرده اید اندازة طول و عرض بافت خود را مشخص کنید. سپس تعدادی نی، که طول آن ها بیشتر از دو برابر طول طرح شما باشد، تهیه کنید.اندازة طول بافت را تعداد نی هایی تشکیل می دهند که کنار هم قرار می گیرند.
پرسش در صورتی که طول و عرض طرح شما از اندازة نی ها بیشتر باشد چه کار خواهید کرد؟
جواب
یک سر نخ کاموا را روی نی های کنار هم قرار دهید تا به اندازة عرض کار شودسپس آن دو برابر شود. این اندازه نخ(دو برابر عرض کار)، تقریباً نخ لازم برای عرض یک ردیف بافته شده به حساب می آید. حال اندازة به دست آمده را در طول بافتة مورد نظر خود ضرب کنید. عدد به دست آمده طول تقریبی نخ کاموا را مشخص می کند. نخ کامواد را به همان اندازة از کلاف خارج و از وسط تا کنید
برای ایجاد و حفظ تعادل و جلوگیری از به هم ریختگی نی ها در هنگام بافت، باید بافت را از وسط نی ها شروع کنید. ابتدا یک طرف نیمة نخ را از زیر وسط نی اول عبور دهید و نیمة دیگر آن را از روی نی بگذرانید. سپس جای این دو نخ بر نی بعدی برعکس کنید، به گونه ای که نی در میان نخ محکم شود . دوباره همین کار را به ترتیب با بقیة نی ها تا پایان انجام دهید. حالا نی ها از وسط با این نخ به یکدیگر متصل شده اند.
نکته:کشش نخ باید به صورتی باشد که نی به راحتی از آن خارج نشود و نیز آن قدر فشار زیاد نباشد که نی از وسط فشرده شود و شکل گرد خود را از دست بدهد.
در انتهای این مرحله دو نخ آزاد خواهید داشت. پس از پیچاندن آن ها به یکدیگر، یکی را از بالای نخ میانی و دیگری را از پایین به شکل زیر و رو حرکت دهید. یعنی یک بار نخ را از روی نی اول و سپس آن را از زیر نی دوم عبور دهید. دقت کنید هنگام عبور دادن نخ، دست دیگر را روی نی ها قرار دهید تا حرکت نکنند
این روش را تا انتهای کار انجام دهید و برای ردیف بالاتر، باید برعکس ردیف پایین، نخ ها از زیر و روی نی هاعبور کنند.
یادآوری:اگر بخواهید کارتان دو رنگ باشد می توانید دونخ از دو رنگ متفاوت انتخاب کنید و سر آن ها را به یکدیگر گره بزنید و کار را از قسمت گره این نخ ها شروع کنید. همچنین می توانید سر دیگر نخ را به کلاف یا گلولة نخ کوچک تبدیل کنید
پس از عبور دادن هر ردیف نخ ها از زیر روی نی ها، بافتة خود را دست به دست مرکز کار فشرده کنید. در بافته هایی که بر روی دار انجام می شود این کار را با ابزاری به نام دَفتین یا شانه انجام می دهند و به این کار«شانه زدن» می گویند
در مورد انواع دفتین و کاربرد آن ها در اینترنت جست وجو کنید.
گزارشی از بافته های خود رادر کلاس ارائه دهید.
جواب
زیر و رو کردن نخ ها از روی نی ها، آن قدر از بالا و از پایین ادامه بدهید تا بلندی کار شما تقریباً دو برابر بلندی طرح مورد نظر شود. آیا می دانیدچرا؟ در گروه با هم گفت وگو کنید و پاسخ این پرسش را پیدا کنید.
هنگام پودگذاری، چه ارتباطی میان ضخامت نخ و بلندی بافت وجود دارد؟
جواب
مرحله دوم
تارگذاری:در انتهای مرحله پودگذاری، یک سرنخ بافتة شما در بالا و سر دیگر آن در پایین به صورت آزاد باقی مانده است، همان طور که در شکل می بینید، یک نخ از سمت راست و سر دیگر آن از سمت چپ بیرون آمده است. نخ یک سمت را به اندازة بلندی بافته اندازه بگیرید و آن را تقریباً به اندازه نسبت 5به 8 تعداد نی ها تا کنید. نخ سمت دیگر را نیز به اندازه طول بافته اندازه بگیرید و تعداد نی های باقی مانده تا کنید
سوزن پلاستیکی را بردارید و نخ بالایی را از سوراخ آن عبور دهید . حال سوزن پلاستیکی و نخ را در اولین نی وارد و آن را محکم کنید. سوزن و نی را با هم از داخل قسمت بافته شده و از سر دیگر آن خارج کنید. نخ خارج شده را به آرامی بکشید، به گونه ای که بافته ها تناسب و فشردگی معمولی داشته باشند. برای این کار بهتر است دست دیگر خود را روی بافته قرار دهید
اگر بخواهید بافته استحکام بیشتری داشته باشد پودها را به شکل دو لایه از میانه بافته ها عبور دهید.
نکته:کشش نخ باید به قدری باشد که دو سر بافته را جمع نکند.
حالا دوباره سوزن را از همان سمتی که خارج شده است از نی کناری عبور دهید و سپس آن را از طرف مقابل، همراه نی خارج کنید. این کار را ادامه دهید تا نخ به پایان برسد
اکنون به نیمة کار رسیده اید. این بار سوزن را از نخ خارج سازید و سرنخ آزاد را از سمت دیگر کار از سوراخ سوزن عبور دهید. نخ و سوزن را از اولین نی کنار عبور دهید و مانند مرحلة قبل ، کار را تکرار کنید.
در نهایت دو نخ در یک نقطه در وسط بافته به هم می رسیند
اگر برای بافت خود در شروع کار، محاسبات درستی از میزان نخ مورد نیاز نداشته باشید یا به اشتباه طول نخ را کمتر محاسبه کنید، تارهای بافته شما به هم نمی رسند. راهکار پیشنهادی خود را برای ادامة کار و رفع این نقص بیان کنید.
جواب
برای پنهان کردن سر نخ ها در بین بافته، وقتی نخ و سوزن به نی میانی کار(که قبلا نخِ سرِ دیگر در آن یافته بود) رسید دوباره آن را از همان نی عبور دهید و نی را نیز این بار همراه با نخ و سوزن از وسط کار خارج کنید. همچنین اگر نی در میان کار باقی نمانده باشد شما می توانید نخ را با استفاده از سوزن از میان بافته عبور دهید و آن را پنهان کنید.
نگاهی به بافته بنیدازید . اگر در بافته از دو رنگ نخ استفاده کرده اید و در آن، گره و نخ اضافی می بینید، با دوستان خود روش هایی را برای مخفی کردن آن ها پیدا کنید.
جواب
مرحله سوم
بافت شیرازه و بند(طناب):اکنون بافتة تخت کامل شده است. اگر بخواهید با آن کیفی تهیه کنید، لازم است بافتة خود را از وسط تا کنید و دو طرف آن را به هم اتصال دهید. برای این منظور دو نیمة بافت خت را روی هم قرار دهید. و با سوزن پلاستیکی و نخ به شکل پیچ بافت یا دندان موشی، لبه های کناری دو نیمه را به یکدیگر بدوزید. به این کار« شیرازه پیچی» می گویند.
چندنوع شیرازه پیچی دیگر وجود دارد واز هر کدام برای چه بافته ای استفاده می شود؟ برای دادن پاسخ به این پرسش بهتر است با دوستان و هم کلاسی های خود سری به کارگاه های قالی بافی و گلیم بافی بزنید یا آن ها را در اینترنت جست وجو کنید.
جواب
بافت بند:ایلات و عشایر ایرانی، نه تنها در بافت انواع زیراندازهایی مانند قالی، گلیم و گبه مهارت دارند، بلکه انواع بند و طناب های گوناگون، را به آسانی می بافند. طناب ها کاربردهای متفاوتی دارند، مانند بستن وسایل به یکدیگر، تزیین دورتادور چادرهای عشایری(سیاه چادرها) و بند چنته(کیف). امروزه از طناب برای بندهایی در پوشاک، مانند انواع کمربند پیراهن و بند شلواهرای ورزشی و نیز بند کیف تلفن همراه استفاده می شود.
حال باید برای کیفی که بافته اید یک بند تهیه کنید. نخ کاموای ضخیم از دو رنگ انتخاب کنید. بلندی هر کدام را بیش از دو برابر طول بندی که می خواهید ببافید در نظر بگرید. هر دو نخ را، پس از تا کردن از میان، به دستگیرة در، میخ یا موارد مشابه دیگر آویزان کنید. می توانید با کمک هم گروهی خود مانند شکل زیر عمل کنید.
دو نخ در طرف راست و دو نخ در طرف چپ قرار دارند که از هر دو رنگ اند. اگر بخواهید بندی با طرح راه راه داشته باشید، هنگام بافت باید همواره جفت نخ ها در طرف راست هم رنگ یکدیگر و جفت نخ ها در طرف چپ از یک رنگ باشد.
اگر نخ ها در هر طرف از هر دو رنگ باشد طرح طناب چگونه خواهد شد؟ انجام دهید.
جواب
برای شروع بافت اول، یک نخ را از هر طرف بگیرید و آن ها را به یکدیگر تاب دهید و برگردانید. حال نخ آزاد سمت راست را از میان دو نخ سمت چپ (از رو) عبور دهید و دوبره به سمت راست برگردانید. این بار همین کار را با نخ آزاد سمت چپ انجام دیهد پس از این مرحله، همین کار را با نخ دوم سمت راست و سپس نخ دوم سمت چپ انجام دهید. این کار را ادامه دهید. به خاطر داشته باشید هنگام برگرداندن نخ در محل اولیه باید آن را کمی بکشید تا بافت بند، متراکم و محکم شود.
نکته :هنگام بافت بند مراقب باشید کشش نخ ها یکسان باشد تا تراکم بند در طول آن یکنواخت شود. انواع بافت های تخت و تزیینات آن ها را در شکل زیر مشاهده می کنید.
مرحله چهارم
اتصال و تزیین:پس از اتمام بافت بند، حدود پنج سانتی متر آن را آزاد بگذارید. اکنون انتهای بافت را با نخ ها گره بزنید و سرِ بند را از دستگیرة در خارج کنید. حلقة ایجاد شده در سرِ بند را از داخل لبه و از یک طف کیف وارد و سپس آن را از طرف دیگر خارج کنید . بند را از داخل آن عبور دهید و بکشید تا یک سر به بند کیف محکم شود. آن گاه سر دیگر بند را به طرف دیگر کیف با همان نخ های آزاد بند گره بزنید. در پایان اضافه نخ ها را به بیرون کیف بکشید و تاب هر نخ را باز کنید تا به شکل گل درآید.
نمونه های دیگرِ آثار صنایع دستی را که به وسیلة بافت تخت تهیه و با شکل های گوناگون تزیین شده، در شکل های زیر مشاهده می کنید.
آیا می توانید با روش بافتی که آموخته اید، کیف جدیدی ببافید که در آن ابتکار و نوآوری به کار رفته باشد؟ برای مثال آیا می توانید این کیف را به گونه ای ببافید که دولبة آن همزمان با بافت به یکدیگر متصل باشند؟ با هم گروهی خود گفت و گو کنید، سپس تجربیات جدید خود را برای دیگر هم کلاسی ها شرح دهید و کار خود را نیز نشان دهید.
نام چند شغل و نقش و کاربرد این پودمان را در این مشاغل بررسی کنید و در جدول زیر بنویسید.
جدول مشاغل و نقش و کاربرد پودمان بافت در آن ها
جواب
در شبکه اینترنت انواع بافت مربوط به صنایع دستی کشور را جست وجو کنید و نام، تصویر و روش بافت آن ها را از طریق رایانامه برای دبیر خود ارسال کنید.
آداب و شرایط کار
پرداخت اجرت و نحوه آن
پرداخت اجرت کار و چگونگی آن تأثیر مهمی در روحیة کارگران و کارکنان به جان می گذارد. اگر پاداش و اجرت کاری تضمین شود هم، کار به نحو درست و کامل صورت می گیرد و هم، باعث دلگرمی و آرامش خاطر کارگر می شود و با اشتیاق و علاقة بیشتری کار را انجام می دهد.
پروژه های نیمه تجویزی برخی از استان های کشور در جدول زیر معرفی شده اند.
دانلود پودمان صنایع دستی بافت کتاب کاروفناوری هشتم با فرمت pdf